từ nguyên của "chiết trung"

chiết trung折中 (HV) (1).giữ lấy điều chính đáng，dùng chuẩn tắc để xét đoán sự việc. Sách Sở từ楚辞 phần Cửu Chương·九章 bài Tích tụng惜诵》có câu： lệnh ngũ đế dĩ chiết trung hề, giới lục thần dữ hưởng phục “令五帝以折中兮，戒六神与嚮服。”. Câu trên được Chu Hy 朱熹 tập chú như sau：chiết trung, tức là nói về cái sự lý có nhiều điểm bất đồng, phải biết nắm lấy các đầu mối dây của nó mà chập vào giữa, cũng như phần Khổng Tử thế gia trong sách Sử ký nói “lục nghệ chiết trung vu phu tử六艺折中于 夫子” “折中，谓事理有不同者，执其两端而折其中，若《史记. 孔子世家赞》所谓‘六艺折中于 夫子 ’是也。” Một triết gia đời Tống là Diệp Thích叶适 trong bài Đề Tây khê tập《题＜西溪集＞》nói：phù dục chiết trung thiên hạ chi nghĩa lý, tất tạn khảo tường thiên hạ chi sự vật nhi hậu bất mậu“夫欲折中天下之义理，必尽攷详天下之事物而后不谬。” nghĩa là: “muốn chiết trung được nghĩa lý trong thiên hạ thì ắt phải khảo cho rõ mọi sự vật trong thiên hạ thì mới không sai nhầm được”. Lương Khải Siêu 梁启超 trong sách Luận Hồ nam ứng biện chi sự《论湖南应办之事》viết：cánh chiết trung ư cổ kinh cổ tử chi tinh hoa, lược giám phù cách trí các học chi lưu biệt“更折衷於古经古子之精华，略览夫格致各学之流别。” nghĩa là “muốn chiết trung những tinh hoa của chư tử, kinh kệ xưa, thì hãy xem qua những dòng phái của cái học cách vật trí tri.